Toename aantal arbeidsmigranten
Sinds 2018 is het aantal arbeidsmigranten dat in Nederland werkt met een derde toegenomen, tot bijna 1 miljoen. Daarvan werkten er in 2022 461.431 via uitzendorganisaties en 522.738 bij ‘overige’ werkgevers. In 2021 was nog ongeveer de helft van de arbeidsmigranten werkzaam via een uitzendbureau. In absolute aantallen ging het toen dus wel om minder arbeidsmigranten.
Van de arbeidsmigranten die in 2022 werd bemiddeld, werd 72% bemiddeld door een ABU- of NBBU lid. Van het totale aantal arbeidsmigranten is dus 34% werkzaam via een lid van de ABU of NBBU.
Kenmerken arbeidsmigranten
Van de arbeidsmigranten heeft 40% de Poolse nationaliteit, 16% de Roemeense en 10% de Bulgaarse. Meer dan de helft van de arbeidsmigranten is jonger dan 35 jaar. Slechts 17% van de arbeidsmigranten is ouder dan 45 jaar.
Arbeidsmigranten dia via een uitzendbureau aan het werk zijn werken met name in de logistiek, tuinbouw en in de voedingsindustrie.
Opleiding via uitzendbureau
In een enquête geeft maar liefst 95% van de ABU- en NBBU-leden aan dat zij arbeidsmigranten een opleiding aanbieden. Vooral taaltrainingen, reach- en heftrucktrainingen en et behalen van een VCA-certificaat zijn populair. Uitzenders bieden in 78% van de gevallen een taalopleiding aan. Dit is een stijging van ruim 10 procentpunten ten opzichte van 2021. Reach- en heftrucktrainingen groeien met 7 procentpunten.
Huisvesting
Een ander belangrijk onderwerp, waar veel over te doen is, is huisvesting. Bijna 90% van de ABU- en NBBU-leden zorgt voor huisvesting van arbeidsmigranten. Ze maken dan in de helft van de gevallen gebruik van een woonbemiddelaar. Veel arbeidsmigranten worden in reguliere woningen gehuisvest. Maar ook een wooneenheid in een gebouwencomplex of een hotel of pension worden regelmatig ingezet. Overigens geeft 65% van de geënquêteerde uitzendorganisaties aan dat zij een tekort aan huisvestingsplaatsen heeft. Dat was 35% in 2021.
Van het onderzoek is een overzichtelijke infographic gemaakt. Die kun je hier bekijken.
Toelatingsstelsel
Vooral rond de ter beschikkingstelling van arbeidsmigranten gaat veel mis in de uitzendbranche, zo is de constatering. Arbeidsmigranten worden door sommige bureaus onderbetaald, slecht gehuisvest en moeten soms werken onder erbarmelijke arbeidsomstandigheden. Dit was voor het kabinet aanleiding om een speciale commissie, onder leiding van voormalig SP-leider Roemer, in te stellen. Deze commissie bracht in 2020 een aantal adviezen uit. Op basis daarvan stelde het kabinet in eerste instantie een certificeringsstelsel voor. Maar na zware kritiek van de Raad van State is besloten tot een toelatingsstelsel. Uitzendbureaus moeten toegelaten zijn door de minister om uitzendkrachten te mogen bemiddelen.